Myrmécomorphisme

Lundi 02 septembre 2019


  • Gelis sp, Moeraske, 1/09/2019
    Copyright © bh
  • Vaak zijn ze helemaal niet zeldzaam maar toch worden ze weinig gezien: mier-imiterende insecten.

    Dit nieuw sluipwespje in het Moeraske, Gelis spec., ging er helemaal voor:
    Het ziet eruit als een mier - zonder vleugels - en, getuige de vage foto, 'zigzagt' ook zo. Studies wezen uit dat ze daarbovenop de mierengeur imiteren. Dat zou een signaal zijn naar spinnen om dit wespje met rust te laten uit vrees een hele bende mieren over zich heen te krijgen... [1]
    Werkpuntje: de antennes hebben geen knikje zoals bij echte mieren.


    Vorig jaar zagen we al een gevleugelde soortgenoot die erg mierachtig overkwam en recent op waarnemingen.be door beheerder Fons Verheyde, gedetermineerd werd als Gelis areator.
    De Gewone mierwesp (Smicromyrme rufipes), met eveneens vleugelloze vrouwtjes, werd ook enkele keren waargenomen in Brussel.

    Maar ook in verder van mieren verwijderde insectengroepen zijn er voorbeelden te vinden van deze mimicri. In 45 insectenfamilies komt het voor, met de Blindwantsen (Miridae) als grootse groep. [2]. Deze nabootsing dient in de meeste gevallen als afschrikking. [3]

    De soortherkenning op waarneming.be suggereerde bij een eerste foto waarop de ovipositor niet zo goed te zien was, trouwens een Miergraswants (Pithanus maerkelii).



    De naam van de Mierenroofwants (Himacerus mirmicoides) verwijst naar de look van de nimfen. Het afslankend effect van witte banden moet de illusie van een driedelige mierentaille versterken. Net zoals bij de Mierspringspin hieronder.


    In 2008 zagen we in het Moeraske een Mierspringspin (Synageles cf. venator). Spinnen gebruiken het paar poten dat ze te veel hebben voor de imitatie van antennes. De verwante Bosmierspringspin (Myrmarachne formicaria) is in 2019 verkozen als Europese spin van het jaar.
    In Hof ter Musschen werd in 2009 de Gewone Mierspin (Micaria pulicaria) gesignaleerd.



    Voetnoten




    [1] Multi-trait mimicry of ants by a parasitoid wasp in Scientific Reports volume 5, Article number: 8043 (2015) Miriama Malcicka, T. Martijn Bezemer, Bertanne Visser, Mark Bloemberg, Charles J. P. Snart, Ian C. W. Hardy & Jeffrey A. Harvey.


    [2] Myrmécomorphisme sur wikipedia FR


    [3] Ant mimicry wikipedia EN












Début